Letersi

“Po të duash, mundesh”. Fragment nga romani “Kur dashuronte Suani”, nga Marcel Proust

“Ju s’do të jeni kurrë si të tjerët”; vështronte kokën e tij të gjatë, ku flokët kishin nisur t’i rralloheshin, mendja i shkonte tek ata njerëz që ishin në dijeni të sukseseve të Suanit me femrat e që mendonin: 
“Ai s’ka ndonjë bukuri të rregullt hollë-hollë, por është kaq simpatik: ç’guxim, ç’vështrim, ç’buzëqeshje!” 
dhe, duke ndier ndier ndoshta më tepër kureshtje se c’ishte ai, sesa dëshirë për të qenë dashnorja e tij, thoshte: “Ah, sikur ta dija se cfarë ka brenda ajo kokë!” Kurse tani, të gjitha fjalëve të Suanit ajo u përgjigjej me një ton herë të acaruar, herë të butë: “Ah, kurrë s’ke për të qenë si gjithë njerëzit!” Ajo e këqyrte atë kokë që ishte plakur paksa nga hallet, por që tani i bënte të gjithë të mendonin, në bazë të të njëjtit refleks që të jep mundësi të zbulosh pikësynimet e një pjese simfonike, së cilës i ke lexuar programin, 
dhe të përcaktosh kujt i ngjet një fëmijë, kur ia njeh mirë prindërit: “Ai s’është dhe aq i shëmtuar po ta marrësh hollë-hollë, por është qesharak, c’monokël, c’paturpësi, c’buzëqeshje!’, duke përvijuar kështu në përfytyrimin e tyre të sugjestionuar kufirin abstrakt që dallon, pasi kanë kaluar disa muaj, kokën e një të dashuri të zemrës nga koka e një brinjari dhe thoshte: “Ah, sikur të kisha mundësi ta ndryshoja, ta bëja të arsyeshme atë cfarë ka brenda ajo kokë!” Gjithmonë i gatshëm për të besuar cfarë i pëlqente, packa se sjellja e Odetës ndaj tij nuk linte shteg për dyshim, ai hidhej me babëzi mbi këtë fjalë: “Po të duash, mundesh”, ia kthente.

Leave a Reply

Back to top button